Diiv - Frog In Boiling Water

Από τον Λάμπρο Χαντζή

Τοποθετείς ένα βάτραχο σε μια κατσαρόλα με δροσερό νερό και αρχίζεις να ανεβάζεις αργά και σταθερά τη θερμοκρασία του. Ο βάτραχος σταδιακά ζεσταίνεται,  ιδρώνει από τους ατμούς, απολαμβάνει το ολοένα και πιο καυτό λουτρό του ώσπου τελικά οι μύες του έχουν εντελώς παραλύσει και παραδίνεται ολοκληρωτικά και χωρίς αντίσταση στον, μέχρι θανάτου, βρασμό του. Αυτή είναι η αλληγορία που δανείζονται οι DIIV από το μυθιστόρημα του Daniel Quinn, “The Story of B” για να βαφτίσουν το νέο τους άλμπουμ με τίτλο “Frog in Boiling Water”.

Το προοίμιο κατέφτασε τον περασμένο Δεκέμβριο και παραδόξως δεν ήταν τόσο το single τους “Soul-net” που τράβηξε την προσοχή όσο η πλατφόρμα που το φιλοξενούσε. Ένα website τεχνολογίας web 1.0 φτιαγμένο από το ίδιο το συγκρότημα, βγαλμένο από τις πρώτες μέρες του ίντερνετ γεμάτο θεωρίες συνομωσίας  περί επίπεδης γης, illuminati, και ερπετανθρώπων που ελέγχουν την παγκόσμια τάξη πραγμάτων.

Με την επίσημη ανακοίνωση της κυκλοφορίας του frog in boiling water, ήρθε και αυτή της εμφάνισης των DIIV στο SNL (Saturday Night Live). Μόνο που αποδείχθηκε ότι ήταν μια φάρσα. Με καλά επεξεργασμένα deepfakes από τα παρασκήνια και τα καμαρίνια του SNL και ταΐζοντας αλγόριθμους με την ψεύτικη είδηση ώστε να εμφανίζεται ψηλά στις αναζητήσεις, οι Νεοϋορκέζοι θέλησαν να υπενθυμίσουν σε όλους μας ότι το διαδίκτυο δεν αποτελεί πλέον αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης.

Αυτό ήταν σε γενικές γραμμές και το αφήγημα που θέτει τις βάσεις για το frog in boiling water. Μια κοινωνία που βουλιάζει όλο και πιο βαθιά στην κρίση, η τεχνολογία ξεφεύγει πλέον από τον ανθρώπινο έλεγχο, τα άτομα ως πιόνια του συστήματος αδυνατούν να επεξεργαστούν όλη την πληροφορία γύρω τους και δημιουργούν ψεύτικες πραγματικότητες για να κρατήσουν ψηλά τα επίπεδα ντοπαμίνης τους. Μοιάζει σαν το συγκρότημα να έχει να πει κάτι αυτή τη φορά, πέρα από προσωπικές ιστορίες όπως έκανε στα τρία προηγούμενα άλμπουμ.

Το Frog in boiling water περιέχει δέκα κομμάτια με τη συνολική διάρκεια να φτάνει τα 43 λεπτά. Την παραγωγή υπογράφει ο Chris Coady, γνωστός από τις δουλειές του με τους Beach House, Slowdive και Future Islands μεταξύ άλλων. Ήδη από την πρώτη ακρόαση η επίδρασή του στον ήχο των DIIV είναι εμφανής. Όλα τα όργανα έχουν στεγνώσει ακόμα περισσότερο από το Deceiver (το τρίτο LP της μπάντας). Οι κιθάρες είναι πιο θαρραλέες, με ριφ να έχουν αντικαταστήσει τις άλλοτε μελωδίες και το gain από την ενίσχυση να δίνει το βασικό χαρακτηριστικό στον ήχο τους. Τα μικρόφωνα έχουν τοποθετηθεί πολύ κοντά στους ενισχυτές στο στούντιο με αποτέλεσμα τον πρωταγωνιστικό ρόλο στη μίξη, την απουσία του βάθους και την έμφαση στις μικρές λεπτομέρειες στο παίξιμο και τα εφέ. Σε πολλά κομμάτια τα κουρδίσματα είναι διαφορετικά, πιο χαμηλά κλείνοντας το μάτι σε Sonic youth αλλά και τη grunge σκηνή στις αρχές των 90s. Το μπάσο του Colin Caulfield κάνει την πιο εξωστρεφή του εμφάνιση στον ήχο της μπάντας δίνοντας τον απαραίτητο όγκο. Η μεγαλύτερη διαφορά παρ’ όλα αυτά εντοπίζεται στον ήχο των drums. Για πρώτη φορά ξεφεύγουν από το παραδοσιακό κόνσεπτ του ακουστικού κιτ και περιλαμβάνουν tape loops και samples. Μια προσέγγιση που ήταν trend τη δεκαετία των 90s και στις αρχές των 00s καταδεικνύοντας και πάλι τις επιρροές των DIIV. Το μόνο που μένει σχεδόν απαράλλακτο και γίνεται πια το σήμα κατατεθέν στον ήχο του συγκροτήματος είναι τα φωνητικά. Ο Zachary Cole Smith δεν είναι μεγάλος τραγουδιστής. Το μεγαλύτερο ταλέντο του ως frontman όμως είναι ο τρόπος που εκφέρει τους στίχους του από το Oshin το 2011 μέχρι και σήμερα. Με βάθος στη φωνή η χωρίς. Με αρμονίες και back vocals από τους υπόλοιπους η μόνος του. Έχει ένα μοναδικό χάρισμα οι λέξεις να ακούγονται πιο εύηχες από τα δικά του χείλη ακόμα και αν δεν τραγουδάει με την ακριβώς παραδοσιακή έννοια της λέξης. Όλη η παραγωγή είναι προσανατολισμένη σε χαμηλές συχνότητες κάνοντας την ακρόαση πολύ ιδιαίτερη αφού πολλές λεπτομέρειες κρύβονται κάτω από τα μεγάλα μήκη κύματος. Εν κατακλείδι ο νέος ήχος των DIIV είναι πιο σκληρός, πιο σφιχτός, πιο τολμηρός με πολλά εφέ και samples να εμφανίζονται συμπληρωματικά στα κομμάτια ανά διαστήματα και υποβάλλουν τον ακροατή στο σύμπαν και την ατμόσφαιρα του άλμπουμ.

Στο εναρκτήριο κομμάτι “In Amber” οι DIIV δείχνουν αυτό που κατάφεραν να γίνουν στα χρόνια που μεσολάβησαν από το Deceiver. Σκληρές ξεκούρδιστες κιθάρες με μια ελεύθερη χορδή να επαναλαμβάνεται σαν συναγερμός στο αυτί υπνωτίζοντας σε. Με ένα ενδιάμεσο μέρος να φτάνει σαν όαση με πιο μελωδικά φωνητικά να λειτουργούν σαν νανούρισμα πριν το ξέσπασμα στο αρχικό θέμα. Στο brown paper bag οι κιθάρες γίνονται αργές και βαριές. Μοιάζουν σαν να λιώνουν πίσω από τα υπόλοιπα όργανα με το τέλος του κομματιού να είναι φόρος τιμής στο I only said των my bloody valentine. Το raining on your pillow χτίζεται σε ένα επαναλαμβανόμενο κιθαριστικό άρπισμα που όσο επαναλαμβάνεται και φορτώνεται μοιάζει και πιο τρομακτικό με τη λύση του να έρχεται στο επόμενο κομμάτι, το ομότιτλο του δίσκου, να μας χαρίζει το πιο catchy refrain και τα πιο παιχνιδιάρικα και ζωντανά ντραμς του άλμπουμ πριν φτάσουμε στο τέλος του πρώτου μισού και το everyone out. Το πρώτο ακουστικό τραγούδι στην δισκογραφία της μπάντας με ένα αρμονικό μέρος μα συνοδεύει την ακουστική κιθάρα που φέρνει στο νου το shadow of a doubt των Sonic youth. Το δεύτερο μισό ξεκινάει με το reflected που ακολουθεί μια πολύ παράδοξη γραμμή στα φωνητικά με τους πιο σκληρούς και απαισιόδοξους στίχους και κλείνει με μια καταιγίδα από παραμορφωμένες κιθάρες που είναι σχεδόν αδύνατο να γίνει αντιληπτή ως κάτι άλλο πέρα από θόρυβο αν δεν δώσεις τη δέουσα προσοχή στις λεπτομέρειες. Το somber the drums μοιάζει σαν κολάζ από διαφορετικά μέρη μετρώντας πολλές θεματικές αλλαγές με ομαλές μεταβάσεις παρ’ όλα αυτά. Παίρνει τον ακροατή από το χέρι και τον ξεναγεί στο εύρος του ήχου των diiv με μια σκοτεινή και παραμορφωμένη φωνή να εμφανίζεται προς το τέλος σαν εφιάλτης πριν δώσει τη σειρά του στο little birds. Το πιο shoegaze κομμάτι, συγκαταβατικό, με μια γλυκιά μελωδία πάνω από τις κιθάρες που τρεμοπαίζουν. Οι στίχοι δίνουν μια νότα αισιοδοξίας στο τέλος, σαν ο ήρωας του κομματιού να προσπαθεί να δώσει κουράγιο στον ακροατή. Μετά το τέλος του ακούγονται φωνές και μουρμούρες μέχρι μια γυναικεία ψυχρή φωνή προφέρει απλά τις λέξεις “that feeling”, σκεπάσει τα πάντα και δώσει το σήμα για την έναρξη του soul-net που κουβαλάει πολλά από τα χαρακτηριστικά των δυο πρώτων άλμπουμ των DIIV. Μια επίμονη κιθάρα διαγραφεί αδρά μια μελωδία ενώ το μπάσο παίζει τη δίκη του που ακούγεται τόσο καθαρά σαν κιθάρα κάνοντας το κομμάτι να μοιάζει άδειο χαμηλά ενώ τελικά έρχονται τα synths να γεμίσουν το κενό στη μέση του κομματιού με ήχους που μοιάζουν σαν βοές πάνω από τις λούπες των drums. Ο επίλογος που γράφεται με το fender 

on the freeway κλείνει ιδανικά το frog in boiling water. Ένα ντόμινο νοτών χτίζεται κατά τη διάρκειά του απομένοντας μόνο στο τέλος απογυμνωμένο από κάθε άλλο ήχο και κλείσει το άλμπουμ όσο πιο απλά γίνεται, δίχως δράματα και υπερβολές.

Στιχουργικά βλέπουμε μια νέα προσέγγιση. Το προσωπικό φίλτρο λείπει και τα κομμάτια αποτελούν σύμφωνα με το ίδιο το συγκρότημα δέκα στιγμιότυπα που μεταδίδουν το συναίσθημα που εχει κάποιος ζώντας στη σημερινή κοινωνία. Επισημαίνουν τις σκληρές αλήθειες της εποχής μας με φράσεις όπως “a doomsday machine glitch/ is our new god”,  “Our parasites are still in control” και “Our lives are done/the good guys won”. Οι DIIV τα βάζουν με τον καπιταλισμό και αφήνουν αιχμές πως η μόνη ελπίδα είναι η κατάρρευσή του και η δημιουργία μιας νέας πραγματικότητας από την αρχή.

Το frog in boiling water είναι ένας δίσκος που έχει δουλευτεί πολύ. Φαίνεται στις δομές των κομματιών, στις ηχητικές λεπτομέρειες, στην παραγωγή και στην ιδεολογική βάση που υπάρχει πίσω από τη μουσική. Οι DIIV έβγαλαν από το υπόγειο την ατμόσφαιρα που σε υπέβαλε το Oshin, τις πολλαπλές παράλληλες μελωδίες του Is the is are, τις αργές και παραμορφωμένες κιθάρες και τα καθαρά φωνητικά του Deceiver και μαζί με τις επιρροές τους που έχουν ενσωματώσει πολύ έξυπνα ζύμωσαν και έφτιαξαν ένα άλμπουμ που μπαίνει μεν κάτω από την ομπρέλα της αναβίωσης του Shoegaze, φέρνει στο προσκήνιο στοιχεία των 90s αλλά παραδόξως δίνει και μεγάλη σημασία στους στίχους κάνοντας το επίκαιρο και ικανό να δώσει κάτι καινούριο στη σημερινή μουσική πραγματικότητα. Δεν εντυπωσιάζει από την αρχή, δεν ακούγεται από όλους εύκολα αλλά αρκεί να του δώσεις τη σημασία που του αξίζει και θα σε απορροφήσει στο σύμπαν του. Ο Cole και η παρέα του κατάφεραν να φτιάξουν κάτι δικό τους και ολοκληρώνουν τη στροφή που έκαναν στον ήχο τους στο Deceiver. Είναι ιδανικό για μοναχική ακρόαση με ακουστικά και είναι εντελώς ακατάλληλο για μουσική υπόκρουση ενώ κάνεις κάτι άλλο. Η μπάντα έχει κάτι να πει, ζητάει την προσοχή μας και διεγείρει σκέψεις και ερωτήματα που ξεπερνούν τα όρια της μουσικής. Είμαστε πράγματι ο βάτραχος στην κατσαρόλα; Και αν ναι, τότε ποιο είναι το χέρι που ανεβάζει τη θερμοκρασία; Και είναι αλήθεια η μόνη επιλογή να πηδήξουμε από το νερό και να εγκαταλείψουμε την κατσαρόλα; Ή υπάρχει κάποιος τρόπος να σταματήσουμε το χέρι;

Και μια τελευταία σκέψη. Το Frog in boiling water δεν μπαίνει εύκολα σε καλούπια. Δεν έχει χαρακτηριστικά που το κατατάσσουν αμιγώς σε μια «κατηγορία άλμπουμ». Δεν έχει συνταγή και δεν επαναλαμβάνεται εύκολα. Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι θα ωριμάσει και θα γεράσει καλά. Με τα χρόνια θα αναδειχθεί περισσότερο η αξία του και θα γυρνάμε πίσω να το ακούσουμε ξανά με διαφορετική διάθεση και προσοχή.