Χρ. Στρέπκος: "Ο λόγος που γράφω είναι ο ίδιος, για τον οποίο σκηνοθετώ ή παίζω. Η ζωή χωρίς την τέχνη είναι μονοδιάστατη"

Συνέντευξη με τον ηθοποιό, συγγραφέα και σκηνοθέτη Χρήστο Στρέπκο

Από τον Κώστα Νταλιάνη και την Ηρώ Μητρούτσικου

Ο Χρήστος Στρέπκος γεννήθηκε στο Herford στην Γερμανία. Σπούδασε υποκριτική στην Δραματική Σχολή του Κώστα Καζάκου. Το 2004, ιδρύει την θεατρική ομάδα «Μηχανή Τέχνης» και σκηνοθετεί  παραστάσεις στην Πάτρα και στην Αθήνα. Το 2005 ανέβηκε το έργο του «Versus» στο Εθνικό Θέατρο. Το 2006 σκηνοθέτησε τον «Προμηθέα Δεσμώτη» του Αισχύλου στα πλαίσια της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, σε μετάφραση Στρατή Πασχάλη. Άλλα έργα του, που έχουν ανεβεί στην Αθήνα, είναι: «Ο Παρδαλός Παπαγάλος» στο θέατρο Συνεργείο,  το «Cut» στο Bios, το « Kaputt» στο 104 Κέντρο Λόγου και Τέχνης, το «Σε θέλω Speedy» στο Vault κ.α.

Φέτος, στο θέατρο Λιθογραφείο, στην Πάτρα, ανέβασε το νέο του έργο «Το Αλύχτισμα». Παράλληλα, είναι υπεύθυνος της ομάδας «Άρμα Θέσπιδος», ενός νεανικού θιάσου του Δη.Πε.Θε. Πάτρας, που περιοδεύει σε όλο το νομό Αχαΐας (σε σχολεία και ιδρύματα) και παρουσιάζει τρία κωμικά μονόπρακτα του Τσέχωφ: την «Επέτειο», την «Αρκούδα» και την «Πρόταση Γάμου». Πρόκειται για μία πολύ σημαντική καινοτομία, που επιδιώκει να φέρει το θέατρο στον λαό. Η πρώτη παρουσίαση της δουλειάς του σχήματος έγινε στις 9/11/2015 στο Πολυδύναμο Κέντρο Πολιτών με αναπηρία του Κοινωνικού Οργανισμού του Δήμου Πατρέων-Τμήμα κοινωνικής Υποστήριξης.

(κριτική της παράστασης) http://www.alphafreepress.gr/mia-omada-tou-dipethe-patras-orgoni-tin-axaia-dinontas-to-elixirion-tsexof-se-eupatheis-omades/

Υπήρξατε μαθητής του Κώστα Καζάκου (στη δραματική σχολή), αλλά και του Στάθη Λιβαθηνού (στην πειραματική σκηνή του Εθνικού). Ανήκουν σε διαφορετικές γενιές. Φέτος και οι δυο έχουν την τύχη να είναι καλλιτεχνικοί διευθυντές του Δη.Πε.θε Πάτρας και του Εθνικού Θεάτρου αντίστοιχα. Πώς σας επηρέασαν αυτοί οι δυο σημαντικοί ηθοποιοί και σκηνοθέτες; Μιλήστε μας για τη σχέση σας μαζί τους και τί αποκομίσατε από την μαθητεία σας δίπλα τους.

Χρ.Στρ: Στην σχολή του Κώστα Καζάκου δίδασκε ο Στάθης Λιβαθηνός και είχε αναλάβει το δικό μου έτος. Και οι δυο είναι μεγάλοι δάσκαλοι. Ο Κώστας Καζάκος δεν είναι απλά ένας ηθοποιός, ένας δάσκαλος υποκριτικής, ένας θεατράνθρωπος… Είναι κάτι παραπάνω. Σου σφίγγει το χέρι και σε ρωτάει «Τι γίνεσαι βρε;» και είναι σαν να σου λέει «Προχώρα και μη φοβάσαι τίποτα». Βαθειά ανθρώπινος, ταγμένος όχι μόνο στην τέχνη, αλλά και στον αγώνα για έναν πιο ανθρώπινο κόσμο. Ο Στάθης Λιβαθηνός έφερε την εποχή της σκηνοθεσίας στην Ελλάδα, που είναι κάτι πολύ διαφορετικό από την εποχή του σκηνοθέτη. Ναι, είναι ο πιο σπουδαίος σκηνοθέτης, που έχει αυτήν την στιγμή ο τόπος μας και σίγουρα στο τιμόνι του Εθνικού Θεάτρου βρίσκεται με την αξία του. Αν τον αφήσουν, θα τα αλλάξει όλα. Και οι δυο τους, τόσο ως παιδαγωγοί, αλλά και ως δημιουργοί, είναι για μένα «φάροι», που μου δείχνουν την σωστή κατεύθυνση.

Πώς βλέπετε την αναβίωση της  πειραματικής σκηνής του Εθνικού, αλλά και των σπουδών σκηνοθεσίας, που θέλει να δημιουργήσει ο Στ.Λιβαθηνός; Η Ελλάδα μέχρι τώρα δεν είχε ποτέ σχολή σκηνοθεσίας θεάτρου!

Χρ.Στρ: Επιτέλους. Η σχολή σκηνοθεσίας είναι μονόδρομος. Ο Στάθης Λιβαθηνός έχει αποκτήσει τόση εμπειρία και γνώση από την Ρωσία, την οποία εξέλιξε με τις εδώ παραστάσεις του, που δεν πρέπει να πάει χαμένη. Τώρα είναι η ώρα. Αν τον αφήσουν, ξαναλέω, θα τα αλλάξει όλα. Η πειραματική σκηνή, όπως λέει και το όνομα της, είναι ένα πείραμα. Δίνεται ένα βήμα σε νέους δημιουργούς. Πώς θα προχωρήσουν οι νέοι δημιουργοί; Μόνο παίζοντας σε «τρύπες», που βαφτίζονται θέατρα; Παρακαλώντας να βάλουν την παράσταση τους σε κάποιο δευτερότριτο κάποιας θεατρική πιάτσας; Καλό είναι να υπάρχει κι ένας χώρος, στον οποίο οι νέοι καλλιτέχνες δεν θα αντιμετωπίζονται ως χομπίστες. Μακάρι και τα αλλά μεγάλα ιδρύματα πολιτισμού να ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα.

Πώς προέκυψε η συνεργασία με το Δη.Πε.Θε. Πάτρας; Γιατί διάλεξε εσάς ο Κ.Καζάκος για να του αναθέσει το «Άρμα Θέσπιδος»; Ήταν μια δική σας ιδέα-πρόταση; 

Χρ.Στρ: Ο Κώστας Καζάκος μου ζήτησε να έρθω σπίτι του και να μιλήσουμε, πριν καν αναλάβει την θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας. Εκεί μου είπε τα σχέδια του.  Ήθελε να κάνουμε έναν περιοδεύων θίασο από χωριό σε χωριό. Ήταν το πρώτο, που ήθελε να κάνει, σε περίπτωση που αναλάμβανε το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας. Πιστεύω ότι μου ανέθεσε το «Άρμα Θέσπιδος», επειδή εμπιστεύεται την δουλειά μου και γιατί ένα τέτοιο εγχείρημα δεν μπορεί να στηρίζεται μόνο στην καλή συνεργασία, αλλά και σε ένα κοινό όραμα. Ζω στην Πάτρα και στην Αθήνα και για μένα είναι πολύ σημαντικό να φτάσει το θέατρο παντού στην Αχαϊα.

Ποιοί είναι οι στόχοι του εγχειρήματος αυτού;

Χρ.Στρ: Ο στόχος μας είναι να φτάσει το θέατρο εκεί που δεν έχει πάει ποτέ. Όχι, όμως, το φτηνό θέατρο, που χαϊδεύει και υπηρετεί τα ταπεινά γούστα του κοινού. Αυτό είναι εύκολο. Το δύσκολο είναι αυτό, που θέσαμε ως στόχο με τον Κώστα Καζάκο. Ένα θέατρο υψηλής αισθητικής, που θα προσαρμόζεται σε κάθε χώρο που θα πηγαίνουμε. Ένα εξωστρεφές, λαϊκό θέατρο, που, όμως θα περιφρουρεί. την ποιότητα.

Αυτή η εμπειρία στα ιδρύματα, έχει αλλάξει κάτι στον τρόπο, που βλέπετε τα πράγματα;

Χρ.Στρ: Έχει εμπλουτίσει τον τρόπο που βλέπουμε το «Άρμα Θέσπιδος». Γνωρίζουμε καλύτερα ποιο είναι το ρεπερτόριο, που πρέπει να κινηθούμε και τι περνάει στο κοινό.

Μιλήστε μας για τις αντιδράσεις των θεατών.

Χρ.Στρ: Το κοινό έχει αγκαλιάσει το «Άρμα Θέσπιδος». Είναι μαγικό. Στήνουμε τα σκηνικά, βάζουμε τα φώτα και ξαφνικά, η περιοχή γεμίζει από αυτοκίνητα και μηχανάκια, σαν να είμαστε rock συγκρότημα. Παίζουμε μιάμιση ώρα και μετά χειροκροτήματα, αγκαλιές, εκμυστηρεύσεις από απλούς ανθρώπους, που άφησαν τις δουλειές τους, για να δουν θέατρο.  

Με ποιά κριτήρια διαλέξατε τα τρία αυτά μονόπρακτα του Τσέχωφ;

Χρ.Στρ: Κατόπιν συζήτησης με τον Κώστα Καζάκο. Το «Άρμα Θέσπιδος» μας ξεπερνάει. Δεν είναι ένα βήμα, για να κάνει ένας σκηνοθέτης το προσωπικό του ρεπερτόριο. Πρέπει να υποταχτεί κι αυτός στον στόχο του θεσμού. Έτσι, επιλέξαμε τα τρία μονόπρακτα του Τσέχωφ, γιατί, αφενός, έχουν κριθεί στον χρόνο και αφετέρου είναι κωμωδίες. Θέλαμε η πρώτη παραγωγή του Άρματος να είναι κάτι ευχάριστο για το κοινό.

Πώς επιλέξατε τους τέσσερις ηθοποιούς (Ελένη Καλαντζοπούλου , Κατερίνα Κολλυροπούλου, Γιάννης Τσάκωνας, Βασίλης Κόκκαλης);

Χρ.Στρ: Οι τρεις πρώτοι αποτελούν την ομάδα μου στην Πάτρα και στην παρέα μας προστέθηκε ο Βασίλης Κόκκαλης, που είναι ένας σπουδαίος ηθοποιός. Το Πλανόδιο Θεατράκι του Μέγιερχολντ ήταν το πρότυπο μου. Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, παρά μόνο με μια ομάδα αποφασισμένων ηθοποιών. Δούλεψαν πολλές ώρες. Κάνανε αυτοσχεδιασμούς, etude, σωματικές δράσεις,  πριν καν μάθουν τα λόγια τους. Είχα στο πλευρό μου την εξαιρετική χορογράφο Μαριμίλλη Ασημακοπούλου, που «έλυσε» την κίνηση τους. Κάναμε πρόβες ακόμα και σε κλειστά γυμναστήρια, σε τραμπολίνο, σε ό,τι μπορείτε να φανταστείτε.

Τί πραγματεύεται το νέο σας θεατρικό έργο «Το Αλύχτισμα»;

Χρ.Στρ: Την φιλία σε προσωπικό επίπεδο και την αλληλεγγύη σε συλλογικό επίπεδο. Δυο σεκιούριτι σε μια εφημερία, φυλάνε το σκυλί του φίλου τους Στάθη. Όμως, επειδή ο Στάθης τους έχει βάλει σε αυτή την δουλειά, δεν μπορούν ποτέ να του αρνηθούν αυτήν την χάρη. Όταν, λοιπόν, η χάρη γίνεται χρέος, τότε η φιλία παύει να είναι φιλία. Γίνεται αγγαρεία, δουλεία. Στην παρέα υπάρχει και ο ρόλος της Κάτιας, μιας μοντέρνας φεμινίστριας, που τους επισκέπτεται στην βραδινή βάρδια, γιατί πιστεύει ότι ένας από τους δυο σεκιούριτι είναι θαυμαστής της. Είναι η ιστορία μιας παρέας, που ξαφνικά βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν μεγάλο κίνδυνο. Το ενδιαφέρον σε αυτό το έργο είναι ο τρόπος που ανεβαίνει. Με τον φθαρτό λόγο, την φυσικότητα των ηθοποιών και τις ζωντανές προβολές προσπαθώ να κάνω κινηματοθέατρο.

Ποιά ήταν η έμπνευση για την συγγραφή του έργου;

Χρ.Στρ:  Οι φίλοι μου και οι ιστορίες μας… Όταν ήμασταν νεότεροι, πιο βέβαιοι για τον κόσμο και πιο επιρρεπείς στα σφάλματα.

Πόσο δύσκολο είναι να κρατηθεί ζωντανή μια μακρόχρονη φιλία;

Χρ.Στρ: Η ανδρική φιλία διαφέρει πολύ από την γυναικεία. Η ανδρική φιλία έχει δοκιμαστεί στις μάχες, στο κυνήγι, στον πόλεμο. Οι δεσμοί της είναι σχεδόν αίματος. Γι’ αυτό πολλές φορές οι άντρες λέμε «φίλος κι αδερφός». Ενώ η φίλια των γυναικών είναι περισσότερο μια συμμαχία- όχι ότι δεν υπάρχουν και λαμπρές εξαιρέσεις βέβαια. Οι ανδρικές φιλίες, όμως, κρατάνε πολλά χρόνια. Το θέμα στην εποχή μας είναι πώς η φιλία θα γίνει αλληλεγγύη, πώς από το ατομικό θα πάμε στο συλλογικό, πώς θα φωτίσουμε περισσότερο αυτά που μας ενώνουν και λιγότερο αυτά που μας χωρίζουν.

Θέλετε να περνάτε μηνύματα στο κοινό μέσω των έργων σας; Η τέχνη έχει την δύναμη να επηρεάσει συνειδήσεις στην εποχή μας;

Χρ.Στρ: Πίσω από κάθε έργο υπάρχει μια ελάχιστη προπαγάνδα. Όμως, αυτή η προπαγάνδα  δεν έχει καμία σχέση με ένα μήνυμα ή κάποια συνταγή για μια καλύτερη ζωή. Έχει πιο πολύ να κάνει με μια απορία: «Τί έχει μεγαλύτερη αξία για τον άνθρωπο;» Με τα έργα προσπαθούμε να κατανοήσουμε την φύση μας. Να δώσουμε φωνή σε αυτά που αποσιωπούνται. Κάθε έργο είναι ένα ταξίδι στις πιο σκοτεινές και φωτεινές πλευρές της ζωής. Αυτό το ταξίδι, για να επηρεάσει τις συνειδήσεις του κοινού, πρέπει να το συγκλονίσει.

Έχετε γράψει το σενάριο της νέας ταινίας «Red Line». Μιλήστε μας για την ταινία.

Χρ.Στρ:  Το σενάριο της ταινίας «RED LINE» το συνυπογράφω με τον σκηνοθέτη της ταινίας Τάσο Γερακίνη. Συνάντησα τον σκηνοθέτη στα Εξάρχεια και μου έδωσε το σενάριο της ταινίας του. Μου ζήτησε να το διαβάσω και να συνεργαστούμε. Ήταν μια μοναδική εμπειρία. Μελετήσαμε ό,τι υπάρχει από θεωρία στο σενάριο. Πολιορκήσαμε το θέμα. Στην ταινία παίζω κι έναν από τους βασικούς ρόλους. Έπειτα, προστέθηκε στην παρέα μας ο πρωταγωνιστής της τανίας Ερρίκος Λίτσης και γίναμε μια δυνατή παρέα δημιουργών. Ο Τάσος Γερακίνης και ο Ερικος Λίτσης  είναι συνεργάτες, με τους οποίους ποτέ δεν πλήττεις και πάντα ανακαλύπτεις κάτι νέο.

Ποιός είναι ο λόγος που γράφετε; Ποιά θέματα σας δημιουργούν έμπνευση για συγγραφή;

Χρ.Στρ: Ο λόγος που γράφω είναι ο ίδιος, για τον οποίο σκηνοθετώ ή παίζω. Η ζωή χωρίς την τέχνη είναι μονοδιάστατη. Η τέχνη μας δίνει την δυνατότητα να ζήσουμε πολλές ζωές. Είτε ως δημιουργοί, είτε ως κοινό μπορούμε να ξεφύγουμε από τους περιορισμούς, που μας βάζει το επάγγελμα, η ηλικία, το σώμα, το φύλο, η εποχή μας και να ζήσουμε συνταρακτικά γεγονότα, να αντιμετωπίσουμε τις μεγάλες αξίες τις ανθρώπινης ύπαρξης με γενναιότητα. Τα έργα μου είναι εμπνευσμένα από ανθρώπους και καταστάσεις, που, κατά κάποιο τρόπο, μου είναι οικεία. Ο έρωτας, η φιλία, η αξιοπρέπεια, η ελευθερία και φυσικά ο θάνατος είναι τα θέματα, που αξίζουν να κλειστώ μέσα στο σπίτι και να γράψω. Η γραφή είναι φυλακή και βάσανο. Κάθε φορά που τελειώνω ένα έργο, νιώθω ελεύθερος και λέω πως αυτό είναι το τελευταίο έργο.

Πώς είναι η θεατρική ζωή της Αθήνας εν μέσω κρίσης;

Χρ.Στρ: Ήταν δύσκολη πριν από την κρίση. Φανταστείτε τώρα. Νομίζω, όμως, ότι το πείσμα των ανθρώπων του θεάτρου είναι πιο δυνατό από την ζοφερή πραγματικότητα. 

Τί θα συμβουλεύατε τη νέα γενιά σκηνοθετών και συγγραφέων;

Χρ.Στρ: Στις συμβουλές όλοι είμαστε γενναιόδωροι. Εγώ θα πω αυτά που προσπαθώ να εφαρμόσω στη ζωή μου: Πείσμα, αλλά όχι εγωισμός. Ελευθερία, αλλά όχι ηθική αναρχία. Πνεύμα συνεργασίας κι όχι ανταγωνισμός με τους  συνεργάτες. Όλα αυτά χωρούν σε μια λέξη: Δουλειά.

«ΤΟ ΑΛΥΧΤΙΣΜΑ»
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Κείμενο - Σκηνοθεσία: Χρήστος Στρέπκος
Σκηνογραφία: Μαρία Αλανιάδη
Κοστούμια: CelebritySkin
Κίνηση: Νίκος Λυμπεράτος
Φωτισμοί: Παναγιώτης Λαμπής
Φωτογραφία: Νικολέτα Γιαννούλη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ: AREA51 - Θέατρο Λιθογραφείον
Παίζουν: Ηλίας Μαζιώτης, Θεόδωρος Κανδηλιώτης, Βασίλης Πουλάκος, Ναταλί Τσάβεζ

Πρεμιέρα 16 Μαρτίου.
Κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στις 21.30
Θέατρο OLVIO
Ιερά Οδός 67 & Φαλαισίας 7,Βοτανικός
Τηλ.: 2103414118

*Οι φωτογραφίες είναι από την παράσταση το «Το Αλύχτισμα». ​